Skip to content Skip to sidebar Skip to footer

Amsterdam door de knieën: excuses voor slavernijverleden

KETI KOTI De stad Amsterdam komt de geschiedenis onder ogen als burgemeester Femke Halsema donderdagmiddag officiële excuses maakt voor het slavernijverleden. Die stap moet de overgang markeren van erkenning naar herstel van het aangerichte leed.

Ruben Koops1 jul. 2021Laatste update:01-07-21, 12:49

Wie de feiten leest over het aandeel van Amsterdam in de trans-Atlantische slavenhandel, vraagt zich af waarom het nog zo lang heeft geduurd. Ruim 150 jaar na de afschaffing van de slavernij gaat de hoofdstad donderdag, de dag van Keti Koti, door de knieën.

Op verzoek van de gemeenteraad zal burgemeester Halsema in een toespraak tijdens de Nationale Herdenking Nederlands Slavernijverleden officiële excuses aanbieden voor de belangrijke rol die deze stad en haar bestuurders hadden in de handel in mensen. Officiële excuses voor de slavernij zijn in Nederland nog niet eerder aangeboden aan de Afro-Caribische gemeenschap. Het gebaar gaat verder dan diepe spijt en berouw die in 2013 al zijn betuigd door toenmalig vicepremier Lodewijk Asscher en wijlen burgemeester Eberhard van der Laan.

Polariserend

Excuses van het kabinet blijven vooralsnog achterwege, premier Rutte zei eerder dat hij dit polariserend vindt. Wel komt vicepremier Ollongren met initiatieven om het slavernijverleden breder onder de aandacht te brengen in de samenleving.

Zes op de tien Nederlanders vindt niet dat Keti Koti een nationale feestdag moet worden, blijkt uit onderzoek van het televisieprogramma EenVandaagonder bijna 31.000 mensen. Ook hoeft er geen landelijk excuus te komen voor het slavernijverleden van Nederland.

Al decennialang vragen de nazaten van tot slaaf gemaakten om officiële excuses. Door deze nu aan te bieden neemt het stadsbestuur van Amsterdam verantwoordelijkheid voor wat het vroeger heeft aangericht. Het is een nieuwe stap in het proces van bewustwording en erkenning van dit omstreden deel van de stadsgeschiedenis. Officiële excuses vormen de overgang naar de volgende fase: die van herstel voor wat tot slaaf gemaakten is aangedaan.

Lobby vrije dag

Concrete plannen hoe dat herstel eruit moet gaan zien, zijn er nog niet. Het idee is al langer om een museum te bouwen waarin het slavernijverleden uitgebreid wordt verteld. Daarvoor moet een locatie worden aangewezen, die nog niet is gevonden. Ook sluit Halsema zich donderdagmiddag waarschijnlijk aan bij de lobby voor een nationale vrije dag op 1 juli, de dag van Keti koti.

De excuses zullen vooralsnog geen eerste stap zijn van een traject richting herstelbetalingen aan de Afro-Caribische gemeenschap. De gedachte is dat er lang niet altijd direct verband te leggen valt tussen de huidige nazaten en de mensen die toentertijd verhandeld zijn. Wel gaat de gemeente nieuw onderzoek laten doen naar gevolgen die de slavernij vandaag de dag heeft voor huidige Amsterdammers met wortels in onder meer Suriname of op de Caraïbische eilanden.

Koning Willem-Alexander tijdens de tentoonstelling Slavernij in het Rijksmuseum in Amsterdam. © Brunopress

Het besluit om excuses te maken volgt op een roep uit de gemeenteraad. Een royale progressieve meerderheid vroeg Halsema in 2019 om deze stap te zetten. Tussentijds zijn deskundigen aan het werk gezet om een beter beeld te krijgen van de omvang van de Amsterdamse rol in de slavernij. Zij concludeerden in het najaar van 2020 dat een belangrijk deel van de Amsterdamse welvaart in de zogenoemde gouden eeuw te danken is aan de trans-Atlantische slavenhandel.

Bestuurders schuldig

Met name de Amsterdamse stadsbestuurders, die ook actief waren als kooplieden, dragen schuld. Meer dan de helft van de 374 burgemeesters uit de geschiedenis van Amsterdam was tevens bestuurslid of aandeelhouder van handelscompagnieën die direct profiteerden van slavernij, aldus het rapport De Slavernij in Oost en West.

Onder hun leiding koos Amsterdam voor een agressieve koers om zoveel mogelijk arbeidskrachten te bemachtigen en te vervoeren naar de koloniën. ,,Ik heb te maken met een erfenis van ambtsvoorgangers’’, zei Halsema vorig jaar al. Excuses maakt zij dan ook niet namens alle Amsterdammers, omdat de meesten van hen geen schuld dragen.

Uit wetenschappelijk onderzoek in 2019 is vast is komen te staan dat tussen de zeventiende en de negentiende eeuw binnen de provincie Holland, waarin Amsterdam het belangrijkste handelscentrum vormde, 10,36 procent van de economie (bbp) te herleiden was tot de slavenhandel. Tussen 1738 en 1780 ging het zelfs om 40 procent van de economische groei in Holland.

https://www.ad.nl/binnenland/amsterdam-door-de-knieen-excuses-voor-slavernijverleden~a11d6076/

Leave a comment

Newsletter Signup

Subscribe to the Updates!

Black Impact Foundation

Our purpose is to build, further develop, sustain and protect an inclusive society, where everyone has a place to be. 

Contact

info@blackimpactfoundation.com

© 2021 – Black Impact Foundation  |  Website by &Brands